Z Izraela dotarła do nas smutna wiadomość o śmierci prof. Olgi Goldberg-Mulkiewicz – etnografki, etnolożki, profesorki Uniwersytetu Hebrajskiego w Jerozolimie, kierowniczki Katedry Folkloru Żydów (Jewish Folklore and Comparative Studies Dept.). Od 1961 roku Profesor związana była z Katedrą Etnografii UŁ.
Olga Mulkiewicz urodziła się w 1933 roku w Gorlicach. Studia etnograficzne ukończyła w 1955 roku na Uniwersytecie Jagiellońskim. W latach 1955–1961 była asystentką w Pracowni Badań nad Sztuką Ludową w Instytucie Sztuki PAN w Krakowie. W 1961 roku przeniosła się do Łodzi i podjęła pracę w Katedrze Etnografii Uniwersytetu Łódzkiego pod kierunkiem prof. dr Kazimiery Zawistowicz-Adamskiej – uczonej, która wywarła znaczący wpływ na jej rozwój naukowy. W latach 1962–1966 wraz ze studentami etnografii UŁ Olga Mulkiewicz prowadziła zakrojone na szeroką skalę badania w tzw. okręgu bełchatowskim. Efektem tych badań była m.in. jej praca doktorska zatytułowana „Kulturowe zróżnicowanie wsi w Bełchatowskiem”, napisana pod kierunkiem prof. dr Kazimiery Zawistowicz-Adamskiej.
W tym czasie Olga Mulkiewicz poślubiła dr. Jakuba Goldberga – adiunkta w Instytucie Historii UŁ. W 1967 roku, w atmosferze nasilającej się w Polsce nagonki antysemickiej, wyemigrowała wraz z mężem do Izraela. Zamieszkali w Jerozolimie i aktywnie włączyli się w nurt życia naukowego. Od 1970 roku Olga Mulkiewicz-Goldberg pracowała na Uniwersytecie Hebrajskim. W 1987 roku uzyskała tytuł profesora nadzwyczajnego. W latach 1975–1980 była konsultantem naukowym w Muzeum Izraela, a w latach 1980–1981 wykładała na Uniwersytecie w Kolonii. Od 1983 roku Pani Profesor była członkiem Rady Naukowej Research Institute of Babylonian Jewry, a od 1990 członkiem Zarządu Society of Jewish Art w Jerozolimie oraz redakcji „Jeruzalem Studies of Jewish Folklore”. Jej wielojęzyczny dorobek naukowy obejmuje setki pozycji.
Aż do 1981 roku małżeństwo Goldbergów było pozbawiene możliwości otrzymania wizy i przyjazdu do Polski, podtrzymywali jednak kontakty z polskimi przyjaciółmi (m.in. z prof. dr hab. Bronisławą Kopczyńską-Jaworską), spotykając się z nimi podczas wakacji w Bułgarii lub Grecji.
W 1981 roku, w nowych warunkach politycznych, prof. Olga Mulkiewicz-Goldberg otrzymała wizę, przyjechała do Łodzi i rozpoczęła trwającą wiele lat współpracę z etnologią na Uniwersytecie Łódzkim. W latach 1992 i 1998 pracowała na uczelni jako visiting professor. Jej wykłady sprawiły, iż studenci zafascynowali się historią i przeszłością polskich Żydów, podejmowali badania i pisali prace magisterskie. Dzięki temu samorządy terytorialne województwa mazowieckiego uzyskały 12 prac magisterskich etnologiczno-historycznych, firmowanych przez Katedrę, a następnie Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej UŁ. Prof. Olga Mulkiewicz-Goldberg konsultowała wszystkie prace, a także starała się przyjeżdżać do Polski, by je recenzować. Pomagała miejscowym samorządom (m.in. w Łaskarzewie w pow. garwolińskim) odnawiać miejscowe żydowskie nekropolie.
Dom profesor Olgi Mulkiewicz-Goldberg w Jerozolimie był zawsze otwarty dla rodaków pracujących naukowo i odwiedzających Izrael. Profesor starała się jednocześnie zaszczepić zainteresowanie naukowe tematyką polsko-żydowską wśród swoich podopiecznych w Izraelu. Była członkinią wielu towarzystw naukowych, w tym Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego.
Pani Profesor zmarła 24 stycznia 2025 roku.
* Na fotografii Profesor Olga Goldberg-Mulkiewicz w trakcie wykładu w naszym Instytucie w 2013 roku.